Mini-serie: Emotionele intelligentie ~ deel 2

Empathie en intuïtie

Het magische trio

We weten inmiddels dat intuïtie en emoties onmisbare schakels zijn in leiderschap (of dat nu in je werk, gezin of persoonlijke groei is). Maar er is nog een derde speler die er een magisch trio van maakt: empathie.

De valkuil van de menselijke spons? Daar ben ik vroeger zelf meer dan eens ingetuimeld. De beslissingen die je dan neemt, zijn allesbehalve objectief: je spiegelt de situatie en ervaart het alsof het je eigen probleem is. Dan ga je al snel in over-beschermen of proberen de ander te ontlasten, vaak ten koste van iemand anders, of van jezelf. Een spons die altijd nat blijft, gaat op den duur een beetje muf ruiken.

Luisteren, niet redden

Maar het is niet omdat iemand door een moeilijke periode gaat, dat die persoon plots van porselein is en zomaar zal breken. Vaak heeft iemand gewoon even een luisterend oor nodig, iemand die oprecht begrijpt. Niet per se iemand die alles meteen wil oplossen (hoe verleidelijk dat soms ook is).

Er wordt wel eens gezegd (onder andere door Simon Sinek) dat als je iemand acht minuten van je tijd geeft, die persoon zich al echt gehoord en ondersteund voelt. We hoeven dus niet iedereen te redden omdat we voelen dat ze verdrietig zijn of door een andere emotie worden overmand. Je bent er al door te luisteren. En als je toch graag redt: begin met een kat uit de boom, niet met heel de brandweer.

Wanneer empathie je intuïtie overstemt

Soms kunnen we zo diep in het meevoelen zitten dat het onze intuïtie volledig overstemt. Dat buikgevoel dat ons zachtjes influistert dat het verhaal niet helemaal klopt, raakt ondergesneeuwd. De empathie is op zo’n moment zo luid, dat we niet meer willen (of kunnen) luisteren naar die stille, waarschuwende stem van onze intuïtie. Het lijkt alsof we een dikke mist van andermans emoties inwandelen, waardoor we onze eigen richtingaanwijzers niet meer zien. En zeg nu zelf: wie heeft er ooit een goede beslissing genomen in dichte mist?

Wanneer we volledig meegaan in het verhaal van onze gesprekspartner en ons buikgevoel negeren, gebeurt er iets met meer dan alleen onze intuïtie: we krijgen een energielek. We denken vaak dat energie geven en nemen vanzelf in balans is, maar in de praktijk loopt dat regelmatig scheef.

Kleurige aura’s en energiewissel

Maar zodra we onze innerlijke alarmbellen uitzetten en de emotie van de andere absorberen, verandert die uitwisseling in een eenrichtingsverkeer. Onze gesprekspartner neemt onze energie in ontvangst, maar houdt de eigen energie stevig bij zich. Ons energieveld wordt steeds zwakker, alsof we langzaam leeglopen. We worden moe, prikkelbaar of zelfs een beetje “blanco”. Geen paniek: zelfs de beste batterij heeft af en toe een nachtje aan de lader nodig. Chocolade werkt trouwens ook, heb ik uit betrouwbare bron.

Natuurlijk kunnen we niet altijd voorkomen dat een gesprekspartner wat van onze energie snoept. Sommige mensen laden nu eenmaal zo op, en dat is oké. Gelukkig voeden wij onze eigen energie op andere manieren: door te wandelen in het bos, even alleen te zijn, of keihard mee te zingen met onze favoriete muziek.

Wil je er bewuster mee omgaan? Maak het opladen dan eens visueel voor jezelf. Stel je voor dat de bomen in het park je omhullen met hun eigen groene gloed, en dat je dat energieveld als een warme jas aantrekt. Of voel hoe een zonnestraal, een kop thee of een goed boek je batterij weer vult. Zo geef je jezelf actief toestemming om op te laden; en dat is minstens zo belangrijk als het delen van je energie.

De dans van empathie en intuïtie

Misschien heb jij zelf wel eens meegemaakt dat je zo werd meegezogen in iemands verhaal, dat je je buikgevoel negeerde en achteraf dacht: “Maar allé José, hoe ben ik daar nu weer ingetrapt?” Herkenbaar? Je bent zeker niet alleen.

We zien empathie en intuïtie vaak als losstaande krachten. Empathie is het vermogen om te voelen wat de ander voelt; intuïtie is dat stille, innerlijke weten. Ze lijken soms tegenpolen, maar in werkelijkheid zijn ze elkaars perfecte danspartner. Geen zorgen, je hoeft geen dansschoenen aan, een beetje wiebelen op je eigen ritme is genoeg.

Empathie geeft ons de informatie: het is onze radar die de emotionele sfeer in een kamer scant en de signalen van anderen opvangt. Intuïtie is de vertaler van die informatie. Het is de stille stem die uit al die emotionele signalen filtert wat voor ons klopt en ons influistert welke actie we kunnen ondernemen.

Ze zijn dus geen concurrenten, maar juist bondgenoten. Door bewust te voelen en te luisteren, geven we onszelf de kans om verder te kijken dan de oppervlakkige emotie en de juiste weg te bepalen.

Tools voor balans

Ingewikkelde rituelen zijn niet altijd nodig. Kleine, dagelijkse gewoontes maken al een wereld van verschil. Dit zijn vier van mijn favoriete ‘tools’ die ik regelmatig toepas om mijn empathie en intuïtie in balans te houden.

Buik- & Hart-Check

Voordat je helemaal wordt meegezogen in het verhaal van een ander, neem een halve minuut om bij jezelf in te checken. Wat voel ik? Voel ik mijn eigen emoties, of die van de ander? En wat voel ik in mijn hart? Kan ik open blijven, zonder mezelf te verliezen? Een paar diepe ademhalingen helpen je om je eigen energie terug te vinden. Merk je dat je energie verschuift of dat je onrustig wordt? Dit is je intuïtie die een seintje geeft. Luister ernaar. En als je per ongeluk toch in de emotionele achtbaan stapt: vasthouden en achteraf goed uitblazen!

Visualiseer je Energieveld

Stel je voor dat je een kleurige cirkel of gloed om je heen trekt, jouw persoonlijke energieveld. Alles wat niet van jou is, blijft daarbuiten. Je kunt dit ook hardop denken om het kracht bij te zetten, en voel je vrij om letterlijk met je handen de cirkel te trekken. Bonuspunten als je er een jazzhand bij doet.

Aarden: Voeten op de Grond

Zet je voeten stevig op de grond; onder je bureau, bij het koffieapparaat, waar dan ook. Adem diep in en stel je voor dat er wortels uit je voeten groeien, diep de aarde in. Laat je spanning via die wortels wegstromen en voel hoe je steviger en rustiger wordt. Niemand die het ziet, behalve jij die je energie weer terugwint. En als iemand je vraagt wat je doet, kan je zeggen dat je je innerlijke boom aan het water geven bent.

Geef Jezelf Tijd voor Stilte

Na een intens gesprek of een drukke meeting: neem drie minuten voor jezelf. Kijk uit het raam, adem diep in en uit, of maak een korte wandeling. In die stilte hoor je je intuïtie het best. En als je ineens een briljant idee krijgt: schrijf het op voor je het vergeet; of voor je collega ermee vandoor gaat.

De dans van je leven

Empathie & Intuïtie: het zijn danspartners in het grote bal van emotionele intelligentie. We moeten niet te kiezen tussen de één of de ander, en we moeten ze zeker niet te negeren. Ze zijn er allebei om ons te gidsen, te beschermen en ons pad te verlichten. We zijn niet zwak omdat we voelen. Het is juist krachtig als je leert luisteren naar wat je gevoelens je vertellen. En nee, het is niet egoïstisch om je eigen energie te bewaken; het is simpelweg wijsheid in actie.

Dus, neem die dansvloer voluit in bezit. Voel, luister en laat je leiden door wat er in jou leeft. En als je toch op iemands tenen trapt? Gewoon even lachen, excuses maken en weer vrolijk verder dansen. Zo word je niet alleen een betere leider, maar vooral een completer mens.

Warme groet

Tiernnadrui | Cynthia